Rola native speakera w nauce angielskiego i tłumaczeniach

​Na szeroko rozumianym rynku języka angielskiego, z native speakerami mamy do czynienia od lat osiemdziesiątych ubiegłego stulecia. Na początku byli to obcokrajowcy koncentrujący swoje życie zawodowe wokół polskich uczelni, a konkretnie wydziałów filologii angielskiej w głównych miastach w Polsce. 40 lat temu stanowili element swego rodzaju egzotyki w siermiężnym postkomunistycznym krajobrazie uczelnianym. W owych czasach studenci anglistyki należeli do nielicznej grupy tych, którzy podczas nauki mieli możliwość porozumiewania się na żywo z rodowitym Anglikiem czy Amerykaninem. Chociaż czasy te należą już do zamierzchłej przeszłości, native speakerzy są wciąż obecni w środowiskach akademickich i nie tylko.

Gdzie pracuje native speaker w Polsce?

Najczęściej są to dwa obszary aktywności zawodowej: nauka angielskiego i tłumaczenia na angielski.

Zależnie od posiadanych kwalifikacji, rodowity Anglik znajdzie zatrudnienie zarówno na uczelni, w placówce dydaktycznej na poziomie szkoły średniej i podstawowej, na wszelkiego rodzaju kursach językowych itp. Część obcokrajowców pracuje na zasadzie free lance oferując konwersacje dla klientów indywidualnych.

Czy nauka z native speakerem jest bardziej efektywna od nauki z polskim nauczycielem?

Wiele zależy od samego uczącego i od oczekiwań ucznia. Jeżeli native speaker jest osobą ‘’przypadkową’’, tzn. jego głównym atutem jest brytyjski lub amerykański paszport, to trudno mówić o jakimś planie nauki czy metodyce. Teoretycznie na takich kontaktach mogą skorzystać osoby mające podstawy językowe, chcące poćwiczyć praktyczną znajomość angielskiego. Ale nawet w takich przypadkach jest to zawsze loteria, po prostu musimy trafić na odpowiednią osobę. Inaczej rzecz wygląda w przypadku obcokrajowców z wykształceniem profilowanym na nauczanie. Właśnie takie osoby znajdują zatrudnienie na polskich uczelniach, czy szkołach średnich. Native speaker, który jest zawodowym nauczycielem języka angielskiego może być naprawdę wartościową pomocą dla osób zaawansowanych, którzy chcę rozszerzyć swoje kompetencje poza codzienną konwersację.

Część native speakerów na stałe współpracuje z biurami tłumaczeń.

Najczęściej ich zadaniem jest korekta już przetłumaczonego tekstu. Taką korektę często zlecają autorzy w ramach tłumaczenia publikacji naukowych. Tłumaczenie artykułu naukowego zlecane jest polskiemu tłumaczowi, a korekta native speakerowi. Taka korekta może istotnie podnieść wartość tłumaczenia publikacji naukowej, zwłaszcza jeżeli krajem odbiorcy docelowego jest UK lub USA.

Czasami, chociaż są to raczej pojedyncze przypadki, native speakerzy oferują bardzo specjalistyczne usługi, np. tłumaczenia dokumentacji medycznej. Z uwagi na specyfikę języka medycznego a także wymaganą bardzo dobrą znajomość języka polskiego, z reguły są to zagraniczni studenci medycyny, którzy nawiązali współpracę z biurem tłumaczeń.

W innych popularnych obszarach przekładów, tj. tłumaczenie umów czy tłumaczenia techniczne rola native speakerów jest absolutnie marginalna. Tłumaczenie umowy wymaga znajomości zarówno polskiego jak i angielskiego języka prawniczego, co z uwagi na specyfikę odmienności systemów prawniczych w Polsce i krajach anglosaskich jest kompetencją unikalną. Podobnie rzecz wygląda z tłumaczeniami technicznymi. W tym obszarze niezwykle trudno znaleźć przypadki współpracy biur tłumaczeń z native speakerem.